Το νομικό πλαίσιο της φροντίδας υγείας και της κοινωνικής προστασίας των ευπαθών κοινωνικών ομάδων στην Ελλάδα

Abstract

Το δικαίωμα του καθενός στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο σωματικής και ψυχικής υγείας είναι ένα ανθρώπινο δικαίωμα που αναγνωρίζεται σε διεθνές, ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο. Η Ευρώπη στο σύνολό της γίνεται συχνά αντιληπτή ως μια ομάδα πλούσιων χωρών, όπου τα συστήματα κοινωνικής προστασίας παρέχουν ολοκληρωμένη προστασία και υγειονομική περίθαλψη για τους πιο ευάλωτους. Λόγω αυτής της αντίληψης, τα συνεχιζόμενα κενά στην κάλυψη της κοινωνικής προστασίας και οι ανισότητες στην πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας που αντιμετωπίζουν οι ευάλωτες ομάδες δεν λαμβάνουν, μερικές φορές, την απαιτούμενη προσοχή.Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τα προγράμματα λιτότητας της κρίσης χρέους του ευρώ, περικόπτουν τις δαπάνες κοινωνικής προστασίας και συρρικνώνουν το κοινωνικό κράτος, το οποίο αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα του 20ου αιώνα, με αποτέλεσμα πολλά άτομα ή ομάδες να διατρέχουν τον κίνδυνο ή να έχουν περιπέσει σε κατάσταση αποκλεισμού. Μεταξύ αυτών, «ομάδες υψηλού κινδύνου» για κοινωνική αποστέρηση θεωρούνται οι «ευπαθείς κοινωνικές ομάδες» δηλαδή οι ομάδες εκείνες που αντιμετωπίζουν πρόσθετες δυσχέρειες λόγω χαρακτηριστικών που έχουν σχέση με το φύλο, την ηλικία, την εθνοτική προέλευση, το επάγγελμα, το εισόδημα, τις σωματικές αναπηρίες. Η κρίση χρέους στην Ελλάδα, έφερε στην επιφάνεια ένα προβληματικό κράτος πρόνοιας ανίκανο να βοηθήσει τις ευάλωτες ομάδες να αντιμετωπίσουν την κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Οι περικοπές του προϋπολογισμού λιτότητας έλαβαν χώρα, χωρίς να έχουν ληφθεί επαρκώς υπόψη το μέγεθος των επιπτώσεων σε αυτούς που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη. Οι πολιτικές αυτές όξυναν την κατάσταση των ευάλωτων ομάδων και μάλιστα σε μια περίοδο όπου οι ανάγκες τους αυξάνονται γεωμετρικά και που η αρωγή του κράτους πρόνοιας είναι επιτακτική προκειμένου η κρίση να μην μετατραπεί σε καταστροφή.