Οικονομική αποτίμηση ιστορικών μνημείων μέσω της μεθόδου κόστος ταξιδίου (travel cost): εφαρμογή στο ναό του Ποσειδώνα, στο Σούνιο

Abstract

Η Ελλάδα συνιστά έναν από τους δημοφιλέστερους προορισμούς πολιτισμού παγκοσμίως. Από τα διάφορα στοιχεία πολιτισμού, τα ιστορικά μνημεία έχουν δεσπόζουσα θέση στην ανάπτυξη πνευματικών, πολιτιστικών και οικονομικών δεσμών σε τοπικό ή/και εθνικό επίπεδο. Τα ιστορικά μνημεία, ως δομές που υφίστανται για μεγάλα χρονικά διαστήματα και συνήθως εκτεθειμένα στο εξωτερικό περιβάλλον, αντιμετωπίζουν σημαντικούς κινδύνους φθοράς και υποβάθμισης. Κατανοώντας πλήρως την αξία και το ρόλο των ιστορικών μνημείων στις σύγχρονες κοινωνίες, οι αρμόδιοι φορείς αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες και εφαρμόζουν συγκεκριμένα μέτρα για την προστασία, ανάδειξη και ορθή εκμετάλλευσή τους. Δεδομένης της γενικότερης στενότητας των διαθέσιμων οικονομικών πόρων τίθενται εύλογα ερωτήματα σχετικά με το ύψος των δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων που θα πρέπει να κατευθυνθούν στη συντήρηση και αποκατάσταση μνημείων, ποια μνημεία θα πρέπει να συντηρηθούν ή ποιες σχετικές δράσεις θα πρέπει να υλοποιηθούν κατά προτεραιότητα, τη σκοπιμότητα επιβολής ειδικών φόρων για τη χρηματοδότηση της συντήρησης και αποκατάστασης μνημείων, κλπ. Η οικονομική αποτίμηση ιστορικών μνημείων με βάση τεχνικές που αντλούνται από το πεδίο της οικονομικής του περιβάλλοντος, έχει αρχίσει να εφαρμόζεται διεθνώς τα τελευταία χρόνια και φαίνεται ότι δίνει χρήσιμες πληροφορίες που διευκολύνουν τη διαδικασία λήψης αποφάσεων και τη χάραξη πολιτικών στο πεδίο του πολιτισμού. Στόχος της παρούσας εργασίας είναι να διερευνήσει την δυνατότητα εφαρμογής των Τεχνικών Οικονομικής Αποτίμησης μη εμπορεύσιμων αγαθών για την αξιολόγηση πολιτικών στον τομέα του πολιτισμού στην Ελλάδα. Συγκεκριμένα, εξετάζεται η εφαρμογή της μεθόδου Κόστος Ταξιδίου (TCM) για να εκτιμηθεί η συνολική αξία του αρχαιολογικού χώρου του Σουνίου, έτσι ώστε να ταυτοποιηθεί ένα μέτρο για το μέγεθος των παρεμβάσεων συντήρησης, αποκατάστασης, ανάδειξης, κλπ του μνημείου που θα ήταν κοινωνικά αποδεκτό να γίνουν στο μέλλον και διερευνάται κατά πόσο υπάρχουν οι υποδομές και τα στοιχεία βάσης για την υποστήριξη εφαρμογής τέτοιων προσεγγίσεων.