Η ευρωπαϊκή εξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο και οι προοπτικές εδραίωσης της ενεργειακής ασφάλειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο ρόλος της Ελλάδας

Abstract

Η παρούσα εργασία πραγματεύεται το ζήτημα της ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού με φυσικό αέριο και της ενεργειακής ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης γενικότερα. Οι παράμετροι της ευρωπαϊκής ενεργειακής εξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο, όπως η έλλειψη ενδογενών πηγών στα κράτη - μέλη της ΕΕ, η γεωγραφική συγκέντρωση των πηγών στη Ρωσία και τις χώρες της Κεντρικής Ασίας, η ρωσική ενεργειακή πολιτική, έχουν ισχυροποιήσει τη θέση της Ρωσίας στο ενεργειακό παιχνίδι, προσδίδοντας επιπλέον πολιτικές προεκτάσεις στο ζήτημα. Η σχέση της ΕΕ με τη Ρωσία όμως, είναι σχέση αλληλεξάρτησης, γεγονός που θέτει επιπρόσθετες παραμέτρους στην έννοια της ενεργειακής ασφάλειας, τόσο από την πλευρά της ασφάλειας της προσφοράς και του ανεφοδιασμού, όσο και για την ασφάλεια της ζήτησης. Είναι γεγονός, ότι παρόλο που η Ευρώπη έδινε από τις πρώτες μορφές οικονομικής σύνδεσης των κρατών της (ΕΚΑΧ κλπ) βάρος στην ενέργεια, αμέλησε να σχεδιάσει μία αποτελεσματική ενεργειακή πολιτική, ιδίως στον τομέα του φυσικού αερίου. Πρόσφατα, με τη Συνθήκη της Λισαβόνας, το παράγωγο δίκαιο της ΕΕ, αλλά και τις προσπάθειες διαφοροποίησης ενεργειακών οδεύσεων και προμηθευτών, έχουν σημειωθεί σημαντικά βήματα για την επίτευξη του στόχου αυτού, στον οποίο η Ελλάδα μπορεί να διαδραματίσει ρόλο, αποκομίζοντας οικονομικά και πολιτικά οφέλη.