Το ευρωπαϊκό πλαίσιο παροχής κρατικών ενισχύσεων στη ναυτιλία και το καθεστώς φορολογίας στην Ελλάδα

Abstract

Η παρούσα διπλωματική εργασία καλείται να παρουσιάσει, μέσω της λεπτομερούς περιγραφής και εμπεριστατωμένης επισκόπησης, από τη μια μεριά τις ευρωπαϊκές πολιτικές που έχουν τεθεί και ισχύουν για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας στον τομέα της ναυτιλίας και πως αυτές επηρεάζουν την ελληνόκτητο ναυτιλία στα πλοία με ελληνική και ξένη σημαία. Το δεύτερο μέρος της εργασίας πραγματεύεται το ισχύον φορολογικό καθεστώς που επικρατεί στη χώρα μας και τον άμεσο αντίκτυπο στην πορεία των ναυτιλιακών εταιριών που είναι εγκατεστημένες στην Ελλάδα αλλά και στην επικρατούσα οικονομική κατάσταση της χώρας. Πιο συγκεκριμένα η αρχή της παρούσας μελέτης συνίσταται σε ένα εισαγωγικού τύπου κεφάλαιο, το οποίο περιγράφει εν συντομία το περιεχόμενο της. Στο επόμενο κεφάλαιο δίνεται μια πρώτη εικόνα της ελληνόκτητου ναυτιλίας σήμερα και των θέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης πάνω στον τομέα αυτό. Στο 3ο κεφάλαιο γίνεται ιστορική επισκόπηση των ευρωπαϊκών πολιτικών για τη ναυτιλία από το 1980 έως σήμερα, αναλύονται οι πολιτικές ρύθμισης των θαλάσσιων μεταφορών στον Ευρωπαϊκό χώρο καθώς και οι πρακτικές ρύθμισης αυτών. Επίσης γίνεται λόγος για το ρόλο της Ευρώπης απέναντι στις θαλάσσιες μεταφορές και των προβλέψεων για την αύξηση των θαλάσσιων μεταφορών ως το 2018. Τέλος δίνεται η σημασία της έννοιας του κράτους σημαία και των ιδιοτήτων του. Στο 4ο κεφάλαιο γίνεται πλήρης καταγραφή των κρατικών ενισχύσεων μέσω του πλαισίου ρύθμισης αυτών, των θέσεων της Λευκής Βίβλου και του περιεχομένου των αναθεωρημένων κατευθυντήριων γραμμών από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Στο 5ο κεφάλαιο αναλύεται το ισχύον φορολογικό σύστημα που επικρατεί στον τομέα της ναυτιλίας στη χώρα μας, μέσω των νόμων 27/1975 και 89/1967. Αναλύονται οι διατάξεις άρθρων που αφορούν τη φορολογία πλοίων Α και Β κατηγορίας και τα φορολογικά κίνητρα που ωφελούν τους πλοιοκτήτες. Το 6ο κεφάλαιο πραγματεύεται τη δύναμη της απασχόλησης του ναυτεργατικού δυναμικού στα πλοία της ελληνόκτητου ναυτιλίας και τον τρόπο φορολόγησης των αξιωματικών και των κατώτερων πληρωμάτων που παρέχουν τις υπηρεσίες τους σε πλοία με ελληνική ή ξένη σημαία. Η μελέτη αυτή ολοκληρώνεται με το κεφάλαιο των συμπερασμάτων, όπου γίνεται απόπειρα αξιολόγησης των κρατικών ενισχύσεων που παρέχονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση καθώς επίσης των φορολογικών μέτρων που επικρατούν στην Ελλάδα στον τομέα της ναυτιλίας, και παρατίθενται προτάσεις για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ποντοπόρου ναυτιλίας.