Ναυτιλία, ατμοσφαιρική ρύπανση και φαινόμενο του θερμοκηπίου: το διεθνές και κοινοτικό ρυθμιστικό και οργανωτικό πλαίσιο (ΙΜΟ, ΟΗΕ, ΕΕ)

Abstract

Το φαινόμενο του θερμοκηπίου και η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι ένα θέμα που βρίσκεται στο προσκήνιο τις τελευταίες δεκαετίες. Σε ολόκληρο τον κόσμο η ανησυχία για την αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη, που συνδέεται με την ρύπανση που προκαλείται από τις κοινωνικές δραστηριότητες, την βιομηχανία και τα μεταφορικά συστήματα, θέτει σε εγρήγορση την ανθρωπότητα όσον αφορά στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Η Διεθνής Κοινότητα, μέσω της δραστηριοποίησης των διεθνών οργανισμών, κυβερνητικών συνασπισμών, βιομηχανικών ενώσεων αλλά και των ιδίων των καταναλωτών έχει μπει σε μια τροχιά σχεδίασης πρακτικών και μέτρων που θα συμπεριληφθούν στην υποχρεωτική εφαρμογή ενός θεσμικού πλαισίου για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Η παρούσα διπλωματική εργασία ασχολείται με τη συμβολή των ναυτιλιακών δραστηριοτήτων στο φαινόμενο του θερμοκηπίου και κατά συνέπεια στην κλιματική αλλαγή. Θα γίνει μια προσπάθεια για ολιστική προσέγγιση του προβλήματος της κλιματικής αλλαγής ξεκινώντας από την παράθεση του προβλήματος, τον προσδιορισμό των αερίων που προκαλούν το πρόβλημα, το φαινόμενο του θερμοκηπίου και την συμβολή του στην κλιματική αλλαγή. Στην συνέχεια γίνεται προσπάθεια να συνδέσει το φαινόμενο του θερμοκηπίου με τις ναυτιλιακές δραστηριότητες και την διάχυτη ανησυχία της διεθνούς κοινότητας για την απουσία ρυθμιστικού πλαισίου που θα εντείνει το πρόβλημα στο μέλλον. Θα γίνει μια εκτενής αναφορά για δράσεις της διεθνούς κοινότητας για τον περιορισμό των αερίων του θερμοκηπίου από τις ανθρωπογενείς δραστηριότητες με τα σημαντικότερα κείμενα όπως η Σύμβαση του Ρίο (1992), το Πρωτόκολλο του Κιότο (1997), η Διάσκεψη Κορυφής των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή – Κοπεγχάγη (2009) και η Διάσκεψη Κορυφής των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή – Κανκούν, Μεξικό (2010). Εν συνεχεία θα ακολουθήσει παρουσίαση του υπάρχοντος ρυθμιστικού πλαισίου που έχει συμπεριληφθεί στο έκτο παράρτημα της MARPOL (Annex VI) για την αποτροπή της ατμοσφαιρικής ρύπανσης από τα πλοία καθώς και εκτενής παράθεση του σχεδίου των προτάσεων του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ) συγκεκριμένα για την αντιμετώπιση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που θα συμπεριληφθούν στο έκτο παράρτημα της MARPOL (Annex VI). Τέλος, θα παρατεθεί η εκτιμώμενη μείωση των εκπομπών από την εφαρμογή των μέτρων όπως την παρουσιάζουν οι ερευνητές και τα συμπεράσματα για την αποτελεσματικότητα των μέτρων.