Η ελληνική εξωτερική πολιτική & η σύνοδος κορυφής στο Βουκουρέστι

Abstract

Η Ελλάδα είναι μια βαλκανική χώρα. Το γεγονός ότι η Ελλάδα βρίσκεται στη βαλκανική χερσόνησο, επηρεάζει κατά τρόπο ιδιαίτερο τις διεθνείς σχέσεις της. Η ιδιότητά της αυτή χρωματίζει την εξωτερική της πολιτική και επηρεάζει την εικόνα που δημιουργείται για την χώρα στο εξωτερικό. Η Ελλάδα βέβαια είναι μέλος σε διεθνείς οργανισμούς όπως η Ατλαντική Συμμαχία ή σε υπερεθνικούς οργανισμούς, όπως τείνει να καταστεί η Ευρωπαϊκή Ένωση, και αναγνωρίζεται ως καθ’ όλα ισότιμη με οποιαδήποτε ευρωπαϊκή χώρα. Το πρόβλημα του ονόματος της ΠΓΔΜ, υπό τη σημερινή του μορφή, ξεκίνησε το 1991, όταν η ΠΓΔΜ ανακήρυξε την ανεξαρτησία της, με την ονομασία «Δημοκρατία της Μακεδονίας». Η προοπτική της ενταξιακής πορείας της ΠΓΔΜ ανακαίνισε ανησυχίες για το ζήτημα της ονομασίας, ένα θέμα εκκρεμές ακόμη ως προς τη διευθέτησή του καθόσον η ιδιομορφία του ανέστελλε κάθε αμερόληπτη προσέγγιση. Έκτοτε η Ελλάδα κατέβαλε κάθε προσπάθεια προς εξεύρεση κοινά αποδεκτής λύσης στο ονοματολογικό. Το άναρχο διεθνές σύστημα περιορίζει τις επιλογές των κρατών και “τιμωρεί” όσα κράτη θέτουν υπέρμετρα φιλόδοξους στόχους, που ξεπερνούν τα μέσα που διαθέτουν. Συνεπώς, επειδή τα κράτη είναι “ευαίσθητα στο κόστος”, είναι αναγκασμένα να συμπεριφέρονται με τρόπο ορθολογικό. Τα κράτη όπως η Ελλάδα πρέπει να είναι σε θέση να υπολογίζουν τη σχέση κόστους/οφέλους και άρα έχουν κάθε κίνητρο να επιλέγουν τη στρατηγική εκείνη που μεγιστοποιεί το συμφέρον τους και να συμπεριφέρονται ορθολογικά. Γι’ αυτό και κατά τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, στο Βουκουρέστι (Απρίλιος 2008), τα κράτη μέλη της Συμμαχίας συμφώνησαν με την ρεαλιστική θέση της Ελλάδος για ανάγκη πλήρωσης από την ΠΓΔΜ των όρων καλής γειτονίας και συλλογικά αποφάσισαν (παρ.20 Διακήρυξης Συνόδου Κορυφής) ότι αναγκαία προϋπόθεση για ένταξή της στο ΝΑΤΟ αποτελεί η επίτευξη συμφωνίας επί ονοματολογικού.