Η επίδραση των τεχνολογιών της τεχνητής νοημοσύνης στις αρχές του δικαίου των εμπορικών σημάτων

Abstract

Η παρούσα διπλωματική εργασία εξετάζει τις επιδράσεις και τις προκλήσεις που επιφέρουν οι τεχνολογίες της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ) στο δίκαιο των εμπορικών σημάτων, με ιδιαίτερη έμφαση στις θεμελιώδεις αρχές που το διέπουν. Ξεκινώντας με την ανάλυση των βασικών πτυχών του δικαίου των εμπορικών σημάτων και του εξέχοντος ρόλου που κατέχουν στην προστασία της ταυτότητας μιας επιχείρησης ή ενός μεμονωμένου δικαιούχου, σε συνδυασμό με την παρουσίαση του Νομικού πλαισίου που εφαρμόζεται σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, καταλήγει στην παρουσίαση των βασικών αρχών του. Στην πορεία, γίνεται αναφορά στην Τεχνητή Νοημοσύνη, και την εξέλιξη της ανά τα χρόνια, ενώ παρουσιάζονται οι βασικότερες τεχνολογίες που την συναπαρτίζουν (Μηχανική Μάθηση, Βαθιά Μάθηση, Νευρωνικά Δίκτυα κ.α.). Η συμβολή των τεχνολογιών αυτών, μεταξύ άλλων, στον κλάδο της Δικαιοσύνης και δη στο δίκαιο των εμπορικών σημάτων κρίνεται αξιοσημείωτη και φαίνεται ότι έχει διττό χαρακτήρα. Αφενός παρουσιάζεται μία πιο «τεχνική» επίδραση, τόσο στον τρόπο με τον οποίο μπορούν πλέον να δημιουργηθούν και να χρησιμοποιηθούν τα εμπορικά σήματα, όσο και στις διαδικασίες καταχώρισης, παρακολούθησης και επιβολής των σχετικών δικαιωμάτων (λ.χ. για την ανίχνευση πιθανών παραβιάσεων). Ειδικότερα, χαρακτηριστική είναι η χρήση της από τα μεγαλύτερα Γραφεία Διανοητικής Ιδιοκτησίας στον κόσμο μέσω των συγκεκριμένων εργαλείων που χρησιμοποιούν και διαθέτουν επίσης προς κοινή χρήση αλλά και μέσω των επενδύσεων που αναλαμβάνουν διαρκώς προς αυτή την κατεύθυνση. Επιπλέον, αναλύονται επιμέρους ζητήματα, όπως η χρήση της ΤΝ στην καταχώριση και αξιολόγηση σημάτων από την πλευρά των δικαιούχων των σημάτων αλλά και των εξεταστών, η αυτοματοποιημένη δημιουργία σημάτων μέσω αλγορίθμων και οι προκλήσεις που ανακύπτουν αναφορικά με την απόδοση δικαιωμάτων και την γνησιότητα. Η επίδραση αυτή έχει ως αναπόφευκτο αποτέλεσμα και την ανάγκη επαναπροσδιορισμού πολλών εννοιών, όπως αυτών του μέσου καταναλωτή, του κινδύνου σύγχυσης και της διπλής ταυτότητας, οι οποίες αποτελούν τον πυρήνα του εν λόγω κλάδου. Συνάμα, το σύγχρονο αγοραστικό

περιβάλλον και ο τρόπος που έχει εξελιχθεί με την συμπερίληψη «τρίτων» και μάλιστα όχι ανθρώπινων παραγόντων στην υποβοήθηση της αγοραστικής διαδικασίας, οδηγεί στην εξασθένιση βασικών λειτουργιών - αν όχι στην σταδιακή εξαφάνιση τους. Τί θα συμβεί άραγε με τις προκαταλήψεις των συστημάτων ΤΝ και κατά πόσο οι χρόνια διαμορφωμένες αρχές του δικαίου των εμπορικών σημάτων θα καταφέρουν να μείνουν ανεπηρέαστες σε αυτήν την αλλαγή ? Η αναμόρφωση των νομοθετικών κειμένων και ο επαναπροσδιορισμός βασικών εννοιών κρίνονται αναγκαία στάδια για την βέλτιστη εκμετάλλευση των ωφελειών και την αντιμετώπιση των αρνητικών συνεπειών που θα φέρει η Τεχνητή Νοημοσύνη στον συγκεκριμένο κλάδο. Άλλωστε, πρόκειται για ένα ζήτημα που αγγίζει πολλές πτυχές (νομικές, τεχνολογικές, μάρκετινκ, ψυχολογίας), τα δε αποτελέσματα του αφορούν τόσο τον καθένα ξεχωριστά όσο και ολόκληρη την αγορά σε εσωτερικό και διεθνές επίπεδο.