Το δικαίωμα του ιδιωτικού βίου και Ανεξάρτητες Αρχές κατά το Ελληνικό Σύνταγμα

Abstract

Η θεαματική εξέλιξη της τεχνολογίας των τελευταίων ετών αυξάνει ολοένα και περισσότερο τη δυνατότητα διείσδυσης κάποιου στη ζωή κάποιου άλλου ατόμου. Ζούμε σε μια κοινωνία όπου η επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα μπορεί να πραγματοποιηθεί μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα. Στον τομέα των ηλεκτρονικών επικοινωνιών οι σύγχρονες μέθοδοι επικοινωνίας, τα λογισμικά παρακολούθησης θέτουν σε κίνδυνο τον απόρρητο χαρακτήρα των επικοινωνιών. Όλα τα ανωτέρω είναι προφανές ότι προσβάλλουν και θέτουν σε κίνδυνο την ιδιωτικότητα του ατόμου. Αντικείμενο της παρούσας εργασίας είναι το δικαίωμα του ιδιωτικού βίου και οι Ανεξάρτητες Αρχές κατά το ελληνικό Σύνταγμα. Στο πλαίσιο αυτό θα εξετασθεί και θα προσδιοριστεί το περιεχόμενο και οι περιορισμοί του δικαιώματος του ιδιωτικού βίου, όπως κατοχυρώνεται στο άρθρο 9 του Συντάγματος. Περαιτέρω, θα γίνει εκτενής αναφορά στα άλλα δύο επιμέρους δικαιώματα της ιδιωτικότητας και συγκεκριμένα στο δικαίωμα προστασίας του ατόμου από την επεξεργασία των προσωπικών του δεδομένων και στο δικαίωμα προστασίας του απορρήτου των επικοινωνιών, όπως θεσπίζονται στα άρθρα 9Α και 19 του Συντάγματος αντιστοίχως. Στο πλαίσιο αυτό, θα εξετασθεί το περιεχόμενο των δικαιωμάτων, οι περιορισμοί τους καθώς και οι συζητήσεις αναφορικά με τη διαδικασία κατοχύρωσής τους στο Σύνταγμα. Περαιτέρω, θα γίνει αναφορά στο δικαίωμα του ιδιωτικού βίου κατά το άρθρο 8 της ΕΣΔΑ καθώς και στο πώς αυτό εξειδικεύεται σύμφωνα με τη νομολογία του ΕΔΔΑ. Επιπλέον, αντικείμενο της εργασίας είναι ο ρόλος των Ανεξάρτητων Αρχών στην ελληνική έννομη τάξη και συγκεκριμένα ο ρόλος και η σημασία τους αναφορικά με την προστασία και τη διασφάλιση των ατομικών θεμελιωδών δικαιωμάτων έναντι των σύγχρονων απειλών που έχουν δημιουργηθεί από την ραγδαία εξέλιξη των τεχνολογιών πληροφορικής. Ειδικότερα, εξειδικεύονται οι δύο συνταγματικά κατοχυρωμένες Ανεξάρτητες Αρχές, η ΑΠΔΠΧ και η ΑΔΑΕ, που εγγυόνται, η πρώτη, τη διασφάλιση και την προστασία του ατόμου από την επεξεργασία των προσωπικών του δεδομένων και, η δεύτερη, την προστασία του απορρήτου των επικοινωνιών. Στο πλαίσιο αυτό, γίνεται αναφορά στις αρμοδιότητες των αρχών, στο νομοθετικό καθεστώς τους, στην ανεξαρτησία των μελών τους και στις εγγυήσεις που παρέχουν στα θεμελιώδη δικαιώματα. Στη συνέχεια, εξετάζεται η επιβολή περισσότερων κυρώσεων από περισσότερες Ανεξάρτητες Αρχές και η παραβίαση της γενικής αρχής του δικαίου ne bis in idem σύμφωνα με το περιεχόμενο της οποίας είναι απαγορευμένη η επιβολή δύο ποινών για την ίδια παράβαση. Περαιτέρω, γίνεται αναφορά στην επικείμενη ψήφιση του Κανονισμού e-Privacy και στην καταλληλότερη Ανεξάρτητη Αρχή στην οποία θα ανατεθεί η παρακολούθηση και η εφαρμογή του Κανονισμού. Στο πλαίσιο αυτό εξετάζεται η δυνατότητα συγχώνευσης των δύο Ανεξάρτητων Αρχών σε μια λόγω των προβλημάτων που προκαλεί η ύπαρξη και των δύο Αρχών, των οποίων οι αρμοδιότητες, πολλές φορές, αλληλεπικαλύπτονται. Στο τέλος, η παρούσα διπλωματική κλείνει με τα συμπεράσματα που εξάγονται και τις σκέψεις που δημιουργούνται από την σφαιρική εκτίμηση και αξιολόγηση όλων των ανωτέρω κρίσιμων ζητημάτων.