Βάσεις δεδομένων για αρχαιολογικά υλικά: μελέτη περίπτωσης αρχαίου μαρμάρου από το Αυστριακό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο

Abstract

Τις τελευταίες δεκαετίες, έχουν αυξηθεί δραματικά οι πληροφορίες και τα δεδομένα μέσω της ανάπτυξης των τεχνολογιών προς το ευρύ κοινό. Για την καλύτερη οργάνωση των δεδομένων γίνεται χρήση των Βάσεων Δεδομένων. Βάση Δεδομένων είναι ένα αντικείμενο ή μηχανισμός, ο οποίος χρησιμοποιείται για την αποθήκευση και διαχείριση πληροφοριών και δεδομένων, αποτελώντας ένα σύνολο δεδομένων, το οποίο χαρακτηρίζεται από μία λογική οργάνωση, ομαδοποίηση και βοηθάει στην εύκολη και σωστή διαχείρισή του. Τα τελευταία χρόνια, οι Βάσεις Δεδομένων αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της επιστήμης της Πληροφορικής, καθώς ενισχύουν τον καταμερισμό και τη διαχείριση μεγάλου όγκου δεδομένων και πληροφορίας σε διαφορετικούς τομείς της κοινωνίας, όπως για παράδειγμα στις επιχειρήσεις, σε δημόσιες υπηρεσίες κ.ά. Η επιστήμη της Αρχαιολογίας και της Αρχαιομετρίας τα τελευταία χρόνια, χρησιμοποιεί διάφορους τύπους βάσεων δεδομένων με στόχο την οργάνωση δεδομένων από ανασκαφικές διαδικασίες, μουσεία και αποθήκες μουσείων, κ.ά. Ολοένα και περισσότερες αρχαιολογικές και αρχαιομετρικές Βάσεις κατασκευάζονται με σκοπό το διαμοιρασμό των δεδομένων προς την επιστημονική κοινότητα, αλλά και το ευρύ κοινό. Η συγκεκριμένη διπλωματική εργασία χωρίζεται σε δύο μέρη. Στο πρώτο μέρος καταγράφονται πληροφορίες για τις βασικές θεωρητικές έννοιες των Βάσεων Δεδομένων συνδυάζοντας πληροφορίες για τα Συστήματα Διαχείρισης Βάσεων Δεδομένων (ΣΔΒΔ) Database Management Systems (DBMS), το Περιβάλλον των Βάσεων Δεδομένων, τα χαρακτηριστικά μίας καλής σχεδίασης-δημιουργίας Βάσης Δεδομένων και τα στάδια δημιουργίας. Εκτενής αναφορά γίνεται για το ρόλο του Μοντέλου Οντοτήτων Συσχετίσεων και τους βασικούς του όρους όπως το στιγμιότυπο, η οντότητα, τα κλειδιά, η συσχέτιση καθώς επίσης, αναλύεται και το Διάγραμμα Οντοτήτων Συσχετίσεων και τα γεωμετρικά σύμβολα, τα οποία χρησιμοποιούνται για την υλοποίηση του. Πραγματοποιείται λεπτομερής ανάλυση του Σχεσιακού Μοντέλου Βάσεων Δεδομένων (λειτουργία, κανόνες ακεραιότητες, απεικόνιση, κ.ά). Επίσης, αναλύονται οι έννοιες του Λογικού Σχεδιασμού, της Κανονικοποίησης, των Συναρτησιακών εξαρτήσεων, της Σχεσιακής Άλγεβρας και τη γλώσσα ερωταποκρίσεων SQL(Structured Query Language). Το δεύτερο μέρος πραγματεύεται την πρακτική εφαρμογή μίας Βάσης Δεδομένων στην επιστήμη της Αρχαιολογίας - Αρχαιομετρίας. Η συγκεκριμένη Βάση ανήκει στο Αυστριακό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο, με θεματική το αρχαίο μάρμαρο και αρχαιομετρικές αναλύσεις. Παρουσιάζονται πληροφορίες που σχετίζονται με το Αυστριακό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο, ο ρόλος του και το όραμα του, ο λόγος και ο σκοπός δημιουργίας της Βάσης. Στη συνέχεια, αναλύονται πληροφορίες, σχετικά με την προέλευση αρχαίου μαρμάρου, τις σημαντικότερες τεχνικές ανάλυσης κ.ά. Στη συνέχεια πραγματοποιείται εκτενής περιγραφή της Βάσης Δεδομένων. Παρουσιάζονται τα εργαλεία που χρησιμοποιήθηκαν για τη δημιουργία της καθώς και οι οντότητες της. Ακόμη, αναλύονται οι δύο διαφορετικές ομάδες δειγμάτων, οι οποίες χρησιμοποιήθηκαν για τη διεκπεραίωση της διπλωματικής εργασίας. Τέλος, αναλύονται τα συμπεράσματα της εργασίας και οι μελλοντικές επεκτάσεις του Ινστιτούτου.