Οικονομικές επιπτώσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση από την πανδημία COVID-19 και πολιτικές ανάκαμψης

Abstract

Με την ανακήρυξη της COVID-19 σε πανδημία την 11η Μαρτίου 2020 από τον ΠΟΕ η Ευρώπη κλήθηκε να αντιμετωπίσει τη δεύτερη οικονομική κρίση σε σύντομο χρονικό διάστημα μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, καθώς επίσης και τη μεγαλύτερη κρίση προερχόμενη από μολυσματική ασθένεια μετά την Ισπανική Γρίπη (1918-1920). Η Ευρωπαϊκή Ένωση συσπειρώθηκε με ταχείς ρυθμούς προκειμένου να αντιμετωπίσει αυτήν την πολυεπίπεδη απειλή θέτοντας σε εφαρμογή προϋπάρχοντα όργανα και μέτρα ή θεσπίζοντας άλλα αποκλειστικά για την ανάκαμψη από την πανδημία. Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η μελέτη των οικονομικών συνεπειών της πανδημίας της COVID-19 στα κράτη μέλη της ΕΕ, των τομέων εκείνων που φάνηκαν πιο τρωτοί απέναντι στην πανδημία και τους λόγους πίσω από αυτήν την αδυναμία, καθώς και των μέτρων που τέθηκαν σε εφαρμογή για την επιτυχή αναχαίτισή της. Τέλος, γίνονται προτάσεις αναφορικά με τη δομική αναμόρφωση της ΕΕ προκειμένου να «οικοδομηθεί» μια πιο ανθεκτική ΕΕ και να αποφευχθούν ή να προληφθούν αντίστοιχα φαινόμενα στο μέλλον. Η μεθοδολογία που ακολουθείται στο σύνολο της διπλωματικής εργασίας είναι μια μικτή μέθοδος δευτερογενούς ανάλυσης μέσω βιβλιογραφικής ανασκόπησης, επαναχρησιμοποίησης δεδομένων, μετά-ανάλυσης και ανάλυσης τεκμηρίων με σκοπό τη μελέτη των οικονομικών συνεπειών της πανδημίας της COVID-19 στην ΕΕ. Πιο συγκεκριμένα, προκειμένου να εξεταστεί σε βάθος το ζήτημα αντλούνται πληροφορίες και υλικό τόσο από πρωτογενείς πηγές (επίσημες σελίδες οργάνων της ΕΕ, μελέτες, έρευνες), αλλά και δευτερογενείς πηγές όπως τα ευρήματα πρωτογενών ερευνών. Τα βασικά συμπεράσματα της εργασίας είναι τα εξής: 1) παρόλο που η COVID-19 δεν είναι η πρώτη πανδημία ή φυσική/οικονομική καταστροφή με την οποία ήρθε αντιμέτωπη η Ευρώπη, ήταν η πρώτη που κλήθηκε να αντιμετωπίσει στο πλαίσιο της πολιτικής ενοποίησης και της ενιαίας αγοράς και λειτούργησε ως δοκιμασία των θεσμών, 2) Η πανδημία έφερε στο φως ή επιδείνωσαν προϋπάρχουσες οικονομικές και πολιτικές διακρίσεις, καθώς οι τομείς και οι ομάδες που επλήγησαν αντιμετώπιζαν ήδη δυσκολίες και 3) Παρόλο που η ΕΕ αντιμετώπισε άμεσα και αποτελεσματικά τις οικονομικές συνέπειες της πανδημίας χρειάζεται να παρθούν μέτρα πολιτικής και κοινωνικής αναδιάρθρωσης για την αντιμετώπιση κοινών απειλών στο μέλλον.