Αξιολόγηση μετατροπής μίας πόλης σε smart city : μελέτη περίπτωσης

Abstract

Ο Αριστοτέλης στα «Πολιτικά» επιδιώκει να δώσει τον πρώτο ορισμό της έννοιας «πόλις». Ξεκινώντας την αναφορά του από την οικογένεια, τη μικρότερη μορφή κοινωνίας, συνεχίζει με την κώμη (χωριό), που δεν αποτελεί παρά άθροισμα περισσότερων οικογενειών, τελειώνει εκθέτοντας τις απόψεις του για τη δημιουργία της πόλεως λέγοντας ότι η πόλη αποτελεί την υπέρτατη μορφή κοινωνίας, η οποία συμπεριλαμβάνει όλες τις άλλες και είναι αυτή που κατά κύριο λόγο, αποβλέπει το αγαθό, και μάλιστα το πιο σημαντικό. Ο αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος επισφραγίζει τον ορισμό της έννοιας «πόλις» με το χαρακτηρισμό πολιτική κοινωνία, δηλαδή την οργανωμένη πολιτειακά κοινωνία η οποία έχει αυτάρκεια, αυτονομία, ελευθερία, θεσμούς και πολίτευμα (Αριστοτέλης, Πολιτικά 1252a 1-7 και 1252b 27-34). Ο 21ος αιώνας χαρακτηρίζεται από την εποχή της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης που επιδιώκει να διευκολύνει και να καλυτερέψει την καθημερινότητα μας. Αποτελεί συνέχεια της πρώτης βιομηχανικής επανάστασης του ατμού, της δεύτερης του ηλεκτρισμού και της τρίτης των ψηφιακών τεχνολογιών, η οποία πρωτοεμφανίστηκε τη δεκαετία του 1980 και εξελίσσεται μέχρι και σήμερα. Εκδηλώνεται με την έλευση του έξυπνου κινητού (smart phone), συνεχίζει με τη σταδιακή «αποθήκευση» της πληροφορίας στο σύννεφο (cloud) και καταλήγει στην παρούσα εποχή του internet of Things, η οποία και μας παρέχει ήδη τη δυνατότητα διασύνδεσης όλων των συσκευών με το διαδίκτυο. Συστήματα και αντικείμενα θα αυτονομηθούν, θα αλληλοσυνδεθούν και θα λειτουργήσουν με έξυπνο τρόπο. Σήμερα περισσότερο από ποτέ μιλάμε για «έξυπνα» πράγματα όπως η έξυπνη πόλη, το έξυπνο σχολείο, το έξυπνο νοικοκυριό, την έξυπνη επιχείρηση κ.α.. Ωστόσο, στην τρέχουσα εποχή, υπάρχουν σπουδαία ζητήματα που συνδέονται με την ανάπτυξη, την τεχνολογία την τεχνολογική πρόοδο, τη αδιάκοπη εξέλιξη και την καινοτομία αλλά συνάμα εμπεριέχονται και στις μεθόδους προαγωγής και βελτίωσης της καθημερινότητας των ανθρώπων. Ο θεμέλιος λίθος προκειμένου το βιοτικό επίπεδο των ανθρώπων να είναι σε υψηλά επίπεδα, αποτελεί η πόλη. Κεφαλαιώδης προτεραιότητα των σημερινών πόλεων είναι να εκπληρώσουν επιμέρους στόχους και στρατηγικές, ώστε να αναβαθμίσουν την ποιότητα ζωής τόσο των μόνιμων κατοίκων τους όσο και των επισκεπτών τους. Σε αυτήν την κατεύθυνση προσανατολίζονται ιδίως οι έξυπνες πόλεις, καθώς ταυτίζονται με τη συνεχή χρήση των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (Τ.Π.Ε.). Τα θετικά χαρακτηριστικά που κάνουν τις έξυπνες πόλεις να υπερέχουν από τις υπόλοιπες, είναι η έξυπνη κινητικότητα, η έξυπνη διαβίωση, η έξυπνη διακυβέρνηση, η έξυπνη οικονομία, το έξυπνο περιβάλλον και οι έξυπνοι πολίτες. Αξιοποιώντας, τα εν λόγω χαρακτηριστικά καλούνται να δώσουν λύσεις σε ουσιώδη προβλήματα και σε νέες προοπτικές. Εν κατακλείδι, οι πόλεις τόσο στον ελλαδικό όσο και στο διεθνή χώρο έχουν ως άμεσο στόχο τη αδιάλειπτη ανάπτυξη σε σημαντικούς τομείς, όπως είναι η υγεία, η οικονομία και η εκπαίδευση και ως απώτερο την ικανοποίηση των πολιτών που διαβιούν σε αυτές. Πλέον όλα τα προαναφερθέντα προσφέρονται στις ήδη υπάρχουσες έξυπνες πόλεις (όπως για παράδειγμα τα Τρίκαλα, το Άμστερνταμ, η Βαρκελώνη κ.λπ.). Αν και εξαιτίας σημαινόντων δυσκολιών και κατεξοχήν οικονομικών προβλημάτων, δεν μπορούν να την εφαρμόσουν σε ολόκληρη την εμβέλειά τους. Εξαιτίας του λόγου αυτού, θεωρείται σημαντικό, τα μεγάλα αστικά κέντρα να αποτελούν την αφετηρία ανάπτυξης έτσι ώστε η εξάπλωση των εφαρμογών σε επερχόμενη φάση να είναι ομαλότερη και αποτελεσματικότερη.