Χειραγώγηση κερδών πριν και μετά την υιοθέτηση των διεθνών λογιστικών προτύπων

Abstract

Η παρούσα διπλωματική εργασία εξετάζει το φαινόμενο της χειραγώγησης κερδών (earnings management) κατά τις περιόδους πριν και μετά την υιοθέτηση των ΔΛΠ κατά το 2005 των εισηγμένων εταιρειών στο χρηματιστήριο μέσω της μεθόδου των λογιστικών δεδουλευμένων. Συγκεκριμένα, μελετά εάν οι επιχειρήσεις του Ελληνικού χρηματιστήριου κατά την χρονολογική περίοδο 1995-2015 προβαίνουν σε χειραγώγηση κερδών κατά τα έτη που προηγούνται και έπονται τη υιοθέτησης των ΔΛΠ (IFRS) Αρχικά, στα πρώτα κεφάλαια της εργασίας αναφέρονται τα κίνητρα που ωθούν τις διοικήσεις των εταιρειών να χειραγωγήσουν τα κέρδη τους, αλλά αναφέρονται και οι μέθοδοι με τις οποίες χειραγωγούν τα κέρδη τους οι εταιρείες όπως έχουν αναπτυχθεί έως τώρα στη βιβλιογραφία. Ταυτόχρονα, γίνεται και παρουσίαση των βασικών υποδειγμάτων για τον εντοπισμό χειραγώγησης κερδών. Στη συνέχεια παρουσιάζεται αναλυτικά ο τρόπος επιλογής του δείγματος και παρουσιάζονται τα ευρήματα όπως προέκυψαν από το υπόδειγμα της Jones (1991) και το τροποποιημένο υπόδειγμα της Jones όπως παρουσιάστηκε από τους Dechow et al. (1995). Τα αποτελέσματα της έρευνας δεν φαίνεται να επιβεβαιώνουν την παραδοσιακή αντίληψη ότι οι εταιρείες επιλέγουν να χειραγωγήσουν τα κέρδη τους προς τα πάνω (upward earnings management) τις περιόδους που έπονται της υιοθέτησης των ΔΛΠ, όπως έδειξε η έρευνα των Ferentinou A., Anagnostopolou S. (2014). Επίσης, δεν επιβεβαιώνουν ούτε την θεωρία ότι οι διοικήσεις διατηρούν σε υψηλά επίπεδα τα δεδουλευμένα τους και την περίοδο που έπεται της Υιοθέτησης των ΔΛΠ. Αντίθετα, τα ευρήματα μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η εφαρμογή των Δ.Λ.Π. από τις εισηγμένες εταιρείες στο Χρηματιστήριο Αθηνών, δεν επέφερε στατιστικά σημαντική αλλαγή ως προς τον τρόπο δημιουργίας κανονικών δεδουλευμένων. Κάτι τέτοιο επιβεβαιώνεται και από την έρευνα της Grant Thorton και του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών για τα απόλυτα μεγέθη κερδοφορίας του συνόλου των εισηγμένων. Τα συγκεκριμένα αποτελέσματα φαίνεται να επιβεβαιώνουν την αντίληψη των Ball and Shivakumar (2008) ότι οι διοικήσεις των εταιρειών επιλέγουν να κινηθούν πιο συντηρητικά μετά την υιοθέτηση των Δ.Λ.Π με σκοπό να βελτιώσουν την ποιότητα στη λογιστική τους πληροφόρηση. Τέλος, από τα αποτελέσματα της παρούσας έρευνας, τα συμπεράσματα που εξήχθησαν για τις εισηγμένες εταιρίες του Χρηματιστηρίου Αθηνών μετά την υιοθέτηση των Δ.Λ.Π, είναι πως οι εταιρείες αυτές δεν προέβησαν σε χειραγώγηση των κερδών τους, αλλά βάση των ενδείξεων θα ερμηνεύονταν ως δείγμα μεγαλύτερου συντηρητισμού.