Μορφές χρηματοδότησης ναυτιλίας

Abstract

Η Ελληνική ποντοπόρος ναυτιλία έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στο παγκόσμιο εμπόριο με μεγάλη προσφορά στην εθνική οικονομία (η συμβολή της στο Α.Ε.Π του 2014 ήταν 8%) και συμμετοχή στην βελτίωση του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών. Σημαντική είναι και η προσφορά της στην κοινωνία, γιατί με τις επενδύσεις της σε πλοία και υποδομές συνεισφέρει στην απασχόληση άμεσα ή έμμεσα. Σ’ ένα διεθνές επιχειρηματικό περιβάλλον εξαιρετικά ευμετάβλητο και πλήρους ανταγωνισμού, όπως είναι η ναυτιλιακή βιομηχανία, η ύπαρξη πολλών μορφών οικονομικών συναλλαγών είναι απαραίτητη με στόχο την εξεύρεση των απαραίτητων κεφαλαίων για τη κάλυψη των αυξημένων αναγκών των ναυτιλιακών επιχειρήσεων. Η ναυτιλιακή χρηματοδότηση με τις διάφορες μορφές της είναι μία πολύ σημαντική προϋπόθεση για την δημιουργία, την λειτουργία και την ανάπτυξη μίας ναυτιλιακής εταιρείας. Η παρούσα διπλωματική εργασία αποτελείται από 7 κεφάλαια και η διάρθρωσή της έχει ως εξής: Στο πρώτο κεφάλαιο της εργασίας, αναλύονται οι βασικές προϋποθέσεις για την λειτουργία και την ανάπτυξη μίας ναυτιλιακής επιχείρησης, παρουσιάζεται μία σύντομη ιστορική αναδρομή των μορφών ναυτιλιακής χρηματοδότησης, γίνεται αναφορά στα χαρακτηριστικά της που την κάνει να διαφέρει από την χρηματοδότηση των εμπορικών επιχειρήσεων προϊόντων ευρείας κατανάλωσης. Στο δεύτερο κεφάλαιο αναλύεται ο ναυτιλιακός κύκλος, παρουσιάζονται οι κύκλοι μικρής διάρκειας, οι ναυτιλιακοί κύκλοι μέσης διάρκειας και εξετάζεται ο σημαντικός ρόλος που παίζουν στη λήψη κρίσιμων επιχειρηματικών αποφάσεων για επενδύσεις και πώς επηρεάζουν τις τιμές των ναύλων και τις αξίες των πλοίων. Το τρίτο κεφάλαιο παρουσιάζει ερευνά της Petrofin για την ναυτιλιακή τραπεζική αγορά, αναφέρεται στις προϋποθέσεις και στις διαδικασίες της τραπεζικής χρηματοδότησης και παρουσιάζει μερικά είδη ναυτιλιακής χρηματοδότησης, όπως τα κοινοπρακτικά δάνεια, την cash - flow χρηματοδότηση και την shipping mortgage indemnity. Το τέταρτο κεφάλαιο περιλαμβάνει παραδοσιακές μορφές χρηματοδότησης όπως είναι η αυτοχρηματοδότηση και οι ναυπηγικές πιστώσεις, τις κυριότερες μορφές εναλλακτικής χρηματοδότησης, όπως είναι οι θεσμικοί επενδυτές, η ενδιάμεση χρηματοδότηση, τα ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια, η έκδοση ομολογιών και παρουσιάζει αναλυτικά την leasing χρηματοδότηση η οποία θεωρείται ως η τρίτη πιο σημαντική πηγή χρήματος. Το πέμπτο κεφάλαιο αναφέρεται στις σύγχρονες μορφές χρηματοδότησης και παρουσιάζει το χρηματιστήριο Αθηνών, Λονδίνου και Νέας Υόρκης. Αναλύονται οι διαδικασίες και οι προϋποθέσεις εισαγωγής μιας ναυτιλιακής εταιρείας στα χρηματιστήρια, παρουσιάζεται έρευνα του 2013 της εταιρείας XRTC για εταιρείες ελληνικών συμφερόντων εισηγμένες στα χρηματιστήρια Λονδίνου και Νέας Υόρκης. Επίσης, εξηγεί τους λόγους που οι ναυτιλιακές εταιρείες επιδιώκουν ή αποφεύγουν την είσοδο τους σε οργανωμένη αγορά καθώς και τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα από την εισαγωγή μιας ναυτιλιακής επιχείρησης στο χρηματιστήριο. Το έκτο κεφάλαιο εξηγεί τους λόγους για τους οποίους η Κίνα είναι η ανερχόμενη ναυτιλιακή δύναμη, παρουσιάζει τον μηχανισμό και τις προϋποθέσεις για την χορήγηση ναυτιλιακών δανείων από κινέζικες τράπεζες, τα ναυτιλιακά κέντρα της Κίνας και την στενή σχέση που έχουν οι Έλληνες πλοιοκτήτες με τους Κινέζους για την ναυπήγηση των πλοίων τους στα κινέζικα ναυπηγεία. Στο έβδομο κεφάλαιο προσδιορίζονται οι κυριότεροι κίνδυνοι των ναυτιλιακών χρηματοδοτήσεων και εξετάζονται τα παράγωγα προϊόντα που μπορούν να μειώσουν ή και να αποφύγουν τον κίνδυνο στον τομέα της ναυτιλίας.