Ο ρόλος της τέχνης και του πολιτισμού στην Ευρωπαϊκή Ένωση

Abstract

Η παγκόσμια οικονομική κρίση έφερε μεγάλες αλλαγές στο διεθνές σύστημα και στην ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ένα από τα καίρια ζητήματα που επανέκαμψαν στην ευρωπαϊκή πολιτική τα τελευταία χρόνια, είναι αυτό του πολιτισμού και ειδικότερα της τέχνης. Ο ρόλος των τομέων αυτών αναβαθμίζεται στην άσκηση της ευρωπαϊκής πολιτιστικής διπλωματίας, η οποία αποτελεί με τη σειρά της και το μέσο άσκησης της ήπιας ισχύος της Ένωσης. Οι Ευρωπαίοι ιθύνοντες αλλά και οι κυβερνήσεις των κρατών μελών έχουν θεσμοθετήσει τον πολιτισμό ως έναν από τους πυλώνες άσκησης της εξωτερικής πολιτικής. Με αυτόν τον τρόπο προσπαθούν να αξιοποιήσουν τα πολιτισμικά στοιχεία που θα λειτουργήσουν επικουρικά στη βελτίωση της εικόνας τους, αλλά και στην αύξηση της επιρροής τους στο διεθνές σύστημα. Βασικός σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η διερεύνηση του ρόλου που παίζουν η τέχνη και ο πολιτισμός στην πορεία και στο χαρακτήρα της Ε.Ε. Επίσης εξετάζονται η τέχνη και ο πολιτισμός ως πηγές άσκησης ήπιας ισχύος. Εξετάζονται, ακόμα, τα προγράμματα και οι στρατηγικές που σχετίζονται με αυτούς τους τομείς, και το κατά πόσο αποτελούν βοηθητικά εργαλεία άσκησης της πολιτιστικής πολιτικής και κατ’ επέκταση της εξωτερικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ενίσχυση της θέσης της στο διεθνές σύστημα. Παρατηρώντας τις πολιτικές της Ε.Ε που συνδέονται με τους τομείς του πολιτισμού και της τέχνης, βλέπουμε πως ο ρόλος τους προσπαθεί τα τελευταία χρόνια να ενισχυθεί. Το γεγονός αυτό καθιστά το θέμα της παρούσας εργασίας επίκαιρο και σημαντικό.