Ανάπτυξη της κριτικής σκέψης των μαθητών μέσω της μεθοδολογίας problem-based learning

Abstract

Σε μια εποχή της πληροφορίας με γρήγορα μεταβαλλόμενες συνθήκες σε όλες τις πτυχές της ζωής, η κριτική σκέψη (critical thinking) έχει αποκτήσει εξέχουσα σημασία. Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι η κριτική σκέψη (critical thinking) των μαθητών δεν είναι ευρέως διαδεδομένη (Norris, 1985). Όλοι πιστεύουν ότι είναι στη φύση του ανθρώπου να σκεφτεί κριτικά. Όμως, πολλές φορές η σκέψη είναι μεροληπτική, ελλιπής, διαστρεβλωμένη, ανενημέρωτη. Ωστόσο, η ποιότητα της ζωής μας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ποιότητα της σκέψης μας. Η εκπαιδευτική μέθοδος «Μάθηση βασισμένη στο Πρόβλημα» (Problem-based learning, PBL) έχει υποστηριχθεί ως μια πολλά υποσχόμενη στρατηγική για την προαγωγή της κριτικής σκέψης των μαθητών (Juremi, 2003; Zohar et al., 1994; Tiwari et al., 1999). Επιπροσθέτως, η κριτική σκέψη μπορεί να επηρεαστεί θετικά και από την εφαρμογή των Web 2.0 εργαλείων σε κάποιο εκπαιδευτικό πλαίσιο. Πρόσφατα, πολλές μελέτες δείχνουν ότι οι δεξιότητες κριτικής σκέψης (critical thinking skills) των μαθητών μπορούν να αναπτυχθούν με την εφαρμογή Web 2.0 εργαλείων (Richardson, 2006a; Duffy & Bruns, 2006; Cruz, 2008; McLoughlin & Lee, 2007; Burgess, 2009). Πιο συγκεκριμένα, κατηγορία των Web 2.0 εργαλείων αποτελούν τα Wiki εργαλεία. Τα Wiki εργαλεία, όταν πλαισιώνονται αποτελεσματικά, μπορούν να υποστηρίξουν τις συνεργατικές δραστηριότητες (collaborative activities) που προωθούν την κριτική σκέψη και την επίλυση προβλημάτων (problem solving) (West & West, 2009). Επομένως, είναι απαραίτητο να ενσωματωθούν διδακτικές στρατηγικές και τεχνικές, οι οποίες μπορούν αποδοτικά και αποτελεσματικά να μεγιστοποιήσουν τη μάθηση των μαθητών και την κριτική τους σκέψη (Mandernach, 2006). Έτσι, η παρούσα διπλωματική εργασία στοχεύει στην υλοποίηση ενός Web 2.0 εργαλείου και συγκεκριμένα του Wiki εργαλείου PbWorks, το οποίο ενορχηστρώνεται με την εκπαιδευτική μέθοδο «Μάθηση βασισμένη στο Πρόβλημα» (Problem-based learning - PBL) ώστε να αναπτυχθούν οι δεξιότητες κριτικής σκέψης (critical thinking skills), στο πλαίσιο της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Προς αυτήν την κατεύθυνση ακολουθήθηκε ο σχεδιασμός, η υλοποίηση και η αξιολόγηση ενός PBL εκπαιδευτικού σεναρίου, το οποίο βασίζεται στη συνεργατική συγγραφή κειμένου (collaborative writing).