Διερεύνηση της ανάπτυξης της κουλτούρας ασφαλείας σε έναν οργανισμό : μελέτη περίπτωσης αεροπορικού οργανισμού

Abstract

Όπως ήδη έχει διαπιστωθεί κάθε οργανισμός αναπτύσσει τη δική του κουλτούρα, ως ένα σύνολο από θεσμοθετημένες ή μη, διαδικασίες και πρακτικές που χαρακτηρίζουν τα στελέχη σε κάθε τους εταιρική δραστηριότητα. Τα τελευταία χρόνια μετά από μια σειρά σημαντικών ατυχημάτων προέκυψε η ανάγκη εδραίωσης μιας κουλτούρας προσανατολισμένης στην ασφάλεια ως κύριο πρίσμα αντιμετώπισης των σύγχρονων επιχειρηματικών προκλήσεων. Η απαίτηση αυτή αποτελεί πρωταρχικό παράγοντα επιβίωσης σε οργανισμούς υψηλού ρίσκου, οι οποίοι αντιμετωπίζουν σε υψηλό επίπεδο κινδύνους μη δυνάμενους απόλυτα να προβλεφθούν. Τέτοιοι οργανισμοί είναι και οι σχετιζόμενοι με τις αερομεταφορές όπου η πτήση και τα παράγωγά της προσδιορίζονται από την συνεχή έκθεσή τους σε αντίξοες συνθήκες. Θεωρώντας λοιπόν την ύπαρξη του λάθους ως ανθρώπινο χαρακτηριστικό μη δυνάμενο τελικά να αποφευχθεί, η αντιμετώπιση του εστιάζεται πρωτίστως στη πρόληψη. Η ύπαρξη μοντέλων διερεύνησης των πραγματικών αιτιών καθώς και η διαχείριση των επιπτώσεων που συνεπάγονται τα σφάλματα του ανθρώπινου παράγοντα, συνιστούν τη κύρια μεθοδολογία διαχείρισης των απειλών. Η επιλεκτική παρουσίαση αεροπορικών ατυχημάτων όπου ο ανθρώπινος παράγοντας, είτε στο επίπεδο του πληρώματος, είτε στη τεχνική συντήρηση του αεροσκάφους, διαδραμάτισε πρωτεύοντα ρόλο, βοηθά στη περαιτέρω κατανόηση του μοντέλου Σύστημα Ανάλυσης & Κατηγοριοποίησης του Ανθρώπινου Παράγοντα (HFACS). Μόνο μέσω της ανάπτυξης μιας κουλτούρας ασφάλειας, ως μέρος του κώδικα ηθικής ενός κυρίως αεροπορικού οργανισμού, δύναται να επιτευχθεί η επιβίωση του στο σύγχρονο ανταγωνιστικό περιβάλλον. Τέλος η μεθοδολογία διαχείρισης του ανθρώπινου λάθους όπως προτείνεται στη παρούσα, δύναται με γνώμονα την ασφάλεια, να τύχει εφαρμογής και σε κάθε οργανισμό, πέρα του αεροπορικού.