Η Ε.Ε. στη διεθνή περιβαλλοντική διπλωματία

Abstract

Στην παρούσα μελέτη εξετάζεται η συμπεριφορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως ενός ξεχωριστού «παίχτη» (δρώντος) της Διεθνούς Περιβαλλοντικής Διπλωματίας. Μέσα από μια σύντομη καταγραφή των σημαντικότερων γεγονότων για το περιβάλλον, μελετούμε τόσο τη συμπεριφορά της στις συνθήκες της Ε.Ε. - με διάφορες πολιτικές περιβάλλοντος αλλά και προγράμματα δράσης που αναπτύσσει - όσο και τις κύριες θέσεις της στις διεθνείς συνδιασκέψεις του Ο.Η.Ε. για το περιβάλλον. Το περιβάλλον ως έννοια και ως «ύπαρξη» είναι ένα συλλογικό αγαθό που ανήκει σε όλους. Επομένως, ο σεβασμός σε αυτό το συλλογικό αγαθό αλλά και η διαιώνιση του στις επόμενες γενιές εξαρτάται από τη συλλογική δράση για το περιβάλλον. Για να αποφασιστεί πόσο θα στοιχίσει ένα συλλογικό αγαθό που πρόκειται να παραχθεί, χρειάζεται μια διαδικασία συλλογικής λήψης αποφάσεων – και αυτό μπορεί να σημαίνει ότι χρειάζεται ένα θεσμικό όργανο και ένα είδος αστυνόμευσης και οργάνωσης της διαδικασίας. Η συλλογική δράση, λοιπόν, μελετάται σε διάφορα στάδια. Πρώτα εξετάζεται μια κλασική δήλωση της συλλογικής δράσης για το πρόβλημα: «την τραγωδία των κοινών» (the Tragedy of commons) και στη συνέχεια χρησιμοποιείται η θεωρία παιγνίων. Η θεωρία παιγνίων είναι εκείνο το μεθοδολογικό εργαλείο που διαβλέπει το πως συμπεριφέρονται περιβαλλοντικά τα μέλη του διεθνούς συστήματος. Η Συνδιάσκεψη στην Κοπεγχάγη τον προσεχή Δεκέμβριο του 2009 μένει να αποδείξει τι από τα παραπάνω είναι πιο πιθανόν να συμβεί... Το μόνο βέβαιο είναι ότι παρόλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ε.Ε. σε σχέση με την περιβαλλοντική συμμόρφωση των κρατών-μελών στα διεθνή περιβαλλοντικά πρότυπα, στην Κοπεγχάγη - όπως και σε όλες τις διεθνείς διασκέψεις - θα συμπεριφερθεί ως όλον.