Οικονομική αποτίμηση της ασφάλειας ενεργειακής τροφοδοσίας : εφαρμογή στην περίπτωση του φυσικού αερίου

Abstract

Η Περιβαλλοντική Οικονομία είναι ένας κλάδος της οικονομικής επιστήμης που εστιάζει κυρίως σε περιβαλλοντικά θέματα. Μπορούμε να πούμε ότι διαχωρίζεται από τις επιστήμες της «Πράσινης Οικονομίας» και της «Οικολογικής Οικονομίας», καθώς σε αντίθεση με αυτές χρησιμοποιεί τις κλασσικές αρχές της οικονομίας για να προσεγγίσει τα περιβαλλοντικά θέματα. Βασικός πυλώνας στην επιστήμη της περιβαλλοντικής οικονομίας είναι η αρχή του εξωτερικού κόστους ή οφέλους. Το εξωτερικό κόστος είναι το αποτέλεσμα μιας οικονομικής συναλλαγής το οποίο λαμβάνεται ως κόστος ή ως όφελος από τα μέρη τα οποία δε σχετίζονται άμεσα με την οικονομική συναλλαγή. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι κάποια αποτελέσματα μιας δραστηριότητας δε λαμβάνονται υπόψη στην τιμή της. Ένα παράδειγμα εξωτερικού κόστους ή οφέλους που αναφέρεται συχνά είναι «Η Τραγωδία των Κοινών» του Garret Hardin, που σχετίζεται με τα κοινά αγαθά (αγαθά που είναι ανοιχτά για όλους, αλλά και εξαντλήσιμα). Σύμφωνα με τον Hardin oι επισκέπτες μιας περιοχή αναψυχής που είναι ελεύθερης πρόσβασης θα την επισκέπτονται πιο συχνά σε σχέση με μια περιοχή αναψυχής που θα απαιτούνταν κάποιο αντίτιμο για την επίσκεψη σε αυτή. Η παραβολή αυτή καταδεικνύει πως η ελεύθερη πρόσβαση στα κοινά αγαθά και στους φυσικούς πόρους οδηγεί στην περιβαλλοντική κατάπτωση. Αυτό συμβαίνει γιατί τα οφέλη της εκμετάλλευσης του φυσικού πόρου συσσωρεύονται σε κάποια άτομα, τα οποία έχουν σαν στόχο τη μεγιστοποίηση του οφέλους τους, ενώ το κόστος της εκμετάλλευσης μοιράζεται σε όλους όσους έχουν πρόσβαση στο φυσικό πόρο, δηλαδή το κοινό ή μια κοινωνική ομάδα. Βέβαια, αυτή η θεωρία είναι ακόμα πιο παλιά αφού σύμφωνα με τον Αριστοτέλη αυτό που είναι κοινό για τον περισσότερο κόσμο, τυγχάνει και της μικρότερης φροντίδας.