Η αστική ευθύνη του ιατρού σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία

Abstract

Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η παρουσίαση της αστικής ευθύνης του ιατρού κατά το ελληνικό δίκαιο. Η προσέγγιση του θέματος επιχειρείται μέσα από την επισκόπηση της ελληνικής νομοθεσίας και νομολογίας πάνω στο συγκεκριμένο ζήτημα. Ιδιαίτερη σημασία δίδεται και στην επιστημονική καλλιέργεια και στον επιστημονικό διάλογο, που μπορούν να προσδώσουν μια ολοκληρωμένη εικόνα επί του θέματος. Για την πληρέστερη παρουσίαση και τεκμηρίωση της παρούσας εργασίας εξετάζονται επιμέρους ειδικά ζητήματα, ώστε να καταστεί εφικτή η εξαγωγή ενός τελικού συμπεράσματος. Ορισμένα από αυτά είναι οι γενικότερες υποχρεώσεις που φέρει ο ιατρός απέναντι στον ασθενή, οι πηγές του δικαίου της αστικής ιατρικής ευθύνης, ζητήματα υπαιτιότητας, δικονομικά θέματα που σχετίζονται με την αστική ευθύνη. Εν ολίγοις, η ευθύνη του ιατρού σύμφωνα με το ελληνικό δίκαιο μπορεί να θεμελιωθεί στις διατάξεις για τις δικαιοπραξίες, αφού ενδέχεται να απορρέει από την παράβαση συμβατικής υποχρέωσής του από την καταρτισθείσα μεταξύ αυτού και του ασθενούς σύμβαση παροχής ιατρικών υπηρεσιών. Μπορεί να θεμελιωθεί στις διατάξεις για τις αδικοπραξίες, αφού ενδέχεται να είναι αποτέλεσμα παράνομης και υπαίτιας πράξης σε βάρος του ασθενούς. Σε περίπτωση που η πράξη (ή παράλειψη) του ιατρού πληροί τις προϋποθέσεις του άρθρου 8 του ν. 2251/1994, μπορεί να θεμελιωθεί και στη διάταξη αυτή. Τέλος, αν πρόκειται για προσβολή της προσωπικότητας, δεν αποκλείεται η θεμελίωση της ευθύνης του στο άρθρο 57 ΑΚ. Η διάρθρωση της εργασίας έχει ως εξής: Στην εισαγωγή που θα ακολουθήσει γίνεται αναφορά στην έννοια της αστικής ιατρικής ευθύνης, στους λόγους επιλογής του συγκεκριμένου θέματος, στη μεθοδολογία καθώς και στο σκοπό της εργασίας. Στο πρώτο κεφάλαιο παρουσιάζονται γενικά στοιχεία για το ιατρικό δίκαιο και για την ιστορική εξέλιξη της ιατρικής ευθύνης. Κατόπιν διατυπώνονται απόψεις που έχουν υποστηριχθεί και έπειτα παρουσιάζεται η αστική, ποινική και πειθαρχική ευθύνη. Στο δεύτερο κεφάλαιο εξετάζονται θεμελιώδεις έννοιες της αστικής ιατρικής ευθύνης, όπως η ιατρική πράξη, το ιατρικό σφάλμα και ο θεραπευτικός κίνδυνος. Το τρίτο κεφάλαιο πραγματεύεται το ζήτημα των υποχρεώσεων του ιατρού και το τέταρτο κεφάλαιο τις πηγές του δικαίου της αστικής ιατρικής ευθύνης Το πέμπτο κεφάλαιο έχει να κάνει με ειδικότερα ζητήματα που σχετίζονται με το άρθρο 8 του ν. 2251/1994. Το επόμενο κεφάλαιο εξετάζει τη συμβατική και αδικοπρακτική ευθύνη του ιατρού. Το έβδομο κεφάλαιο ασχολείται με την αστική ευθύνη του Δημοσίου και των νπδδ. Το όγδοο κεφάλαιο προσεγγίζει ζητήματα υπαιτιότητας. Το επόμενο κεφάλαιο αναφέρεται σε διάφορα ζητήματα σχετικά με την αστική ιατρική ευθύνη και ειδικότερα με το θέμα της ασφάλισης αυτής, την παραγραφή των αστικών αξιώσεων και με άλλα δικονομικά ζητήματα που έχουν να κάνουν με τη δικαιοδοσία, ζητήματα απόδειξης και κατανομής του βάρους απόδειξης. Τέλος, παρουσιάζονται τα συμπεράσματα και η συγκεντρωτική βιβλιογραφία.