Τεχνολογική καινοτομία και ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στον κλάδο παραγωγής ελαιόλαδου. Μελέτη σκοπιμότητας

Abstract

Στη σημερινή η παγκόσμια οικονομία αποτελείται από μια ευρεία ποικιλία καταναλωτικών αγαθών και υπηρεσιών που στόχος τους είναι η ικανοποίηση των ολοένα και περισσότερων καταναλωτικών αναγκών των ανθρώπων. Η εξέλιξη που χαρακτηρίζει τις νέες μεθόδους παραγωγής και τα τεχνολογικά μέσα δίνουν τη δυνατότητα στις σύγχρονες επιχειρήσεις να προβούν στην επένδυση της περαιτέρω επεξεργασίας και εμπορίας προϊόντων, με στόχο ο σύγχρονος καταναλωτής να έχει πρόσβαση σε αγαθά και υπηρεσίες που χρειάζεται. Υπό αυτές τις συνθήκες, η ανάπτυξη αγροτικών προϊόντων διαδραματίζει βασικό ρόλο για κάθε κράτος, ειδικά για την Ελλάδα η οποία αποτελεί μια αγροτική χώρα. ‘Άμεσο αποτέλεσμα είναι η παραγωγή και η διακίνηση αγροτικών αγαθών να επηρεάζει άμεση την εθνική οικονομία με το ελαιόλαδο να αποτελεί ένα από αυτά τα προϊόντα. Πιο αναλυτικά, το λάδι ελιάς, είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την ιστορική πορεία της χώρας και την παράδοση της. Αποτελεί βασικό στοιχείο της Ελληνικής διατροφής αλλά και εμπορεύσιμο αγαθό. Εδώ και χιλιάδες έτη στον Ελλαδικό χώρο ευδοκίμησαν συγκεκριμένες ποικιλίες ελαιόδεντρου, οι οποίες με την καλλιέργεια και την επεξεργασία τους παράγουν έλαιο εξαιρετικής ποιότητας με συγκεκριμένα θρεπτικά και γευστικά χαρακτηριστικά. Η Ελλάδα είναι η τρίτη ελαιοπαραγωγός χώρα στον κόσμο. Σήμερα, η τεχνολογική καινοτομία είναι σε πολλές βιομηχανίες ένας πολύ σημαντικός οδηγός απόκτησης ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος. Οι λόγοι για την αυξανόμενη σημασία της καινοτομίας σε πολλές βιομηχανίες σχετίζονται με την απελευθέρωση των αγορών, την παγκοσμιοποίηση, την ταχεία τεχνολογική πρόοδο και την επιτάχυνση των ρυθμών διάχυσης των προϊόντων με βάση την τεχνολογία. Στόχος της παρούσας μελέτης είναι η μελέτη της τεχνολογικής καινοτομίας και του ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος μέσα από την ανάλυση μιας ελληνικής μονάδας παραγωγής ελαιολάδου στην Πελοπόννησο. Αξιολογούνται οι διάφοροι παράμετροι που μπορούν να επηρεάσουν την λειτουργία της εταιρίας στο κλάδο του ελαιολάδου ώστε να καταφέρει να έχει μια επιτυχημένη είσοδο στην ελληνική τοπική αγορά που θα μεταφράζεται μακροπρόθεσμα σε πωλήσεις αλλά και μερίδιο αγοράς. Πιο αναλυτικά, η παρούσα εργασία χωρίζεται σε δύο βασικά μέρη. Στο πρώτο μέρος γίνεται μια ανάλυση του θεωρητικού πλαισίου γύρω από τον κλάδο του ελαιολάδου και την έννοια της καινοτομίας ως βασικό στοιχείο ανάπτυξης ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος ενώ το δεύτερο τμήμα αφορά την πρακτική εφαρμογή μιας ελληνικής επιχείρησης. Στο πρώτο κεφάλαιο μελετάται ο κλάδος του ελαιολάδου στην Ελλάδα, το μέγεθος της παραγωγής αλλά και το επίπεδο ζήτησης ελαιολάδου σήμερα στην χώρα, ενώ στο δεύτερο κεφάλαιο πραγματοποιείται η ανάλυση της εφοδιαστικής αλυσίδας του ελαιολάδου, καθώς επίσης τα στάδια που οδηγούν στην παραγωγή του σε ένα ελαιοτριβείο. Στο επόμενο κεφάλαιο γίνεται ανάλυση του μακροπεριβάλλοντος μέσω της PEST ανάλυσης. Φαίνεται ότι πρόκειται για μια δύσκολη οικονομικά συγκυρία σε εθνικό επίπεδο λόγω της συνεχούς μείωσης της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών. Στη συνέχεια μέσω της ανάλυσης των 5 δυνάμεων του Porter περιγράφεται ο ανταγωνισμός μεταξύ των μονάδων παραγωγής ελαιολάδου και συνεχίζοντας με την SWOT ανάλυση τόσο για τον κλάδο όσο και για το ελαιοτριβείο διαπιστώνεται ότι κύριο πλεονέκτημα της επιχείρησης θεωρείται η υψηλή ποιότητα του προϊόντος ενώ το βασικό μειονέκτημα της είναι η δυσκολία εισόδου στην αγορά. Τέλος, στο τέταρτο κεφάλαιο αναλύεται η έννοια της τεχνολογικής καινοτομίας και του ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος καθώς επίσης και πώς αποκτά μια επιχείρηση ανταγωνιστικό πλεονέκτημα μέσω της διοίκησης της εφοδιαστικής της αλυσίδας περιορίζοντας κυρίως το κόστος παραγωγής της. Στο τελευταίο κεφάλαιο γίνεται η ανάλυση της παραγωγικής διαδικασίας του ελαιολάδου στο ελαιοτριβείο “Oil Land” που εδρεύει στον νομό Μεσσηνίας, με την περιγραφή της μονάδας παραγωγής, της τοποθεσίας της αλλά του σχεδίου λειτουργίας του ελαιοτριβείου