Εκπαιδευτική δυναμική των e-books: τρέχουσα κατάσταση και μελλοντικές προοπτικές

Abstract

Τα τελευταία χρόνια, υπάρχει ένα αυξανόμενο κύμα χρήσης των e-books, των ηλεκτρονικών βιβλίων δηλαδή, από το ευρύ κοινό. Οι εξελίξεις στο χώρο των τεχνολογιών που σχετίζονται με τα ηλεκτρονικά βιβλία και η αυξανόμενη προτίμηση που δείχνουν πολλοί προς τα ψηφιακά βιβλία, ανέπτυξε βλέψεις στην εκπαιδευτική κοινότητα για την υιοθέτηση των ηλεκτρονικών βιβλίων στην εκπαιδευτική διαδικασία. Οι πρώτες προσπάθειες έχουν ήδη γίνει για την εισαγωγή των ηλεκτρονικών βιβλίων στις τάξεις, τις σχολικές βιβλιοθήκες και την ακαδημαϊκή έρευνα, οι οποίες κατέδειξαν τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα που παρουσιάζουν τα e-books, αλλά φανέρωσαν και ζητήματα που αφορούν τα e-books και το ρόλο που μπορούν να παίξουν στο μέλλον που χρήζουν προσοχής και μελέτης από τα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Το τοπίο στο χώρο των ηλεκτρονικών βιβλίων αλλάζει και σε πολλές περιπτώσεις αλλάζει ταχύτατα. Τα e-books παρέχουν πολλές ευκαιρίες στα εκπαιδευτικά ιδρύματα προς διάφορες κατευθύνσεις, όπως στην επέκταση του υποστηρικτικού ρόλου των βιβλιοθηκών τους, στην ενίσχυση της μάθησης και της διδασκαλίας και στον εμπλουτισμό της ερευνητικής διαδικασίας. Προετοιμαζόμενα για αυτές τις ευκαιρίες, τα εκπαιδευτικά ιδρύματα πρέπει να αντιμετωπίσουν τεχνικές και πολιτισμικές προκλήσεις, έτσι ώστε να επιτύχουν την περαιτέρω υιοθέτηση και χρήση των ηλεκτρονικών βιβλίων στις εκπαιδευτικές τους διαδικασίες. Στη παρούσα πτυχιακή εργασία, λοιπόν, θα προσπαθήσουμε να παρουσιάσουμε τα e-books και τα χαρακτηριστικά τους, να εξετάσουμε την τρέχουσα κατάσταση που επικρατεί και τις μελλοντικές προοπτικές των e-books, και να «ακουμπήσουμε» τα ζητήματα που ανακύπτουν, καθώς και τις πλεονεκτήματα που μπορεί να εκμεταλλευτεί η εκπαιδευτική κοινότητα με τη σωστή χρήση των e-books στην εκπαιδευτική διαδικασία. Πιο συγκεκριμένα, στην 1η ενότητα θα επιχειρήσουμε μία σύντομη ιστορική αναδρομή, στην πορεία των ηλεκτρονικών βιβλίων στο χρόνο, από την πρώτη εμφάνισή τους τη δεκαετία του 1970 ως τις μέρες μας. Στη 2η ενότητα, θα δώσουμε τον ορισμό του όρου e-book και θα παρουσιάσουμε τα πρότυπα ηλεκτρονικών βιβλίων, παραθέτοντας στοιχεία για το καθένα από αυτά και επιχειρώντας μια σύγκριση στα κυριότερα χαρακτηριστικά που παρουσιάζουν. Θα μιλήσουμε για τις συσκευές ηλεκτρονικής ανάγνωσης, που αλλιώς ονομάζονται ηλεκτρονικοί αναγνώστες (e-readers) και θα παραθέσουμε κάποια χαρακτηριστικά αυτών και εξελίξεις που έχουν σημειωθεί στο συγκεκριμένο χώρο. Τέλος θα επικεντρωθούμε στα χαρακτηριστικά των ηλεκτρονικών βιβλίων και θα μελετήσουμε τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα που παρουσιάζουν τα e-books. Στην 3η ενότητα, θα μιλήσουμε για τη χρήση των e-books γενικότερα, ενώ στην 4η ενότητα θα επικεντρωθούμε στις εφαρμογές των ηλεκτρονικών βιβλίων στην Εκπαίδευση που έχουν πραγματοποιηθεί τα τελευταία χρόνια στο διεθνή χώρο, αλλά και στην Ελλάδα. Στην 5η ενότητα θα μελετήσουμε τα ανοιχτά ζητήματα που προκύπτουν στην προσπάθεια για επέκταση της χρήσης των ηλεκτρονικών βιβλίων στην εκπαιδευτική διαδικασία, αναφέροντας το κάθε ένα από αυτά ξεχωριστά. Στην 6η ενότητα, θα εξετάσουμε το μέλλον των ίδιων των ηλεκτρονικών βιβλίων, καθώς και τις προοπτικές που θα μπορούσαν να έχουν, έτσι ώστε να χρησιμοποιηθούν ευρύτερα στο χώρο της Εκπαίδευσης. Τέλος, στην 7η ενότητα, θα παρουσιάσουμε προτάσεις που αφορούν τα ηλεκτρονικά βιβλία και καταλήξουμε σε συμπεράσματα σχετικά με αυτά και το ρόλο τους στην εκπαιδευτική διαδικασία.